Thời điểm này, tại khắp các nhà vườn trên địa bàn tỉnh, các trà nhãn chín sớm, chính vụ và nhãn muộn đã ra hoa. Riêng trà nhãn chín sớm, đến thời điểm này tại các vườn lớn trên địa bàn, tỷ lệ đậu quả đã đạt từ 60-80%.

Chúng tôi có mặt tại vườn nhãn của gia đình ông Đỗ Bá Nghĩa – Chủ nhiệm HTX nhãn lồng xã Đông Kết (Khoái Châu), tại khu vườn chuyên canh nhãn chín sớm rộng trên 3 sào Bắc bộ của mình, ông cho biết tỷ lệ đậu quả có thể khẳng định trên 70%, cao hơn nhiều so với năm ngoái. Nguyên nhân một phần do thời tiết thuận lợi, nắng ấm, ít mưa, là điều kiện lý tưởng cho cây nhãn ra hoa, thụ phấn. Mặc dù còn hai tháng nữa mới đến thời điểm thu hoạch, sẽ khó có thể nói trước điều gì nếu thời tiết diễn biến bất thường. Tuy nhiên, tỷ lệ đậu cao cũng là một dấu hiệu khả quan của một vụ mùa bội thu.

Về hiệu quả của trà sớm, ông Nghĩa cho biết, năm ngoái với diện tích trên 3 sào, gia đình ông thu hoạch trên 1 tấn với giá trị trên 30 triệu đồng (giá trung bình khoảng 30 – 40.000 đồng/kg), như vậy so với trà nhãn chín chính vụ thì giá đã cao hơn 10-20.000 đồng/kg. Mặc dù sản lượng còn khiêm tốn song đó cũng là một lợi thế của trà nhãn chín sớm vì yếu tố rải vụ.

Cây nhãn chín sớm cho thu hoạch trước chính vụ khoảng mươi ngày (tức là đầu tháng 6 âm lịch). Tuy nhiên chỉ cần thời gian đó thôi thì giá trị của nhãn đã hoàn toàn khác và giá của nhãn chín sớm sẽ cao hơn nhiều so với thời điểm chính vụ, nếu chất lượng tốt có thể đến 50-60.000 đồng/kg, đây là mức giá lý tưởng cho người nông dân. Do vậy, việc canh tác nhãn sớm đang là cách nâng cao giá trị kinh tế, đồng thời là biện pháp né vụ, giãn vụ, tránh tình trạng nhãn chín đồng loạt, nguồn cung tăng cục bộ, khắc phục nghịch lý "được mùa mất giá". Tuy nhiên, theo nhiều chủ vườn thì trồng nhãn chín sớm khó, mất nhiều công chăm sóc, phải áp dụng những biện pháp kỹ thuật nhất định và có chế độ bổ sung dinh dưỡng, bồi bổ cây nhãn sau thu hoạch, chăm sóc nếu không tốt rất có thể nhãn sớm không cho thu hoạch hoặc sản lượng thấp, vì vậy thực tế có rất ít hộ trồng và trồng thành công giống nhãn này.

Theo đánh giá của cán bộ Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Khoái Châu, hiện nay trên địa bàn huyện đang phát triển cây nhãn chín muộn là chính, chỉ có khoảng trên 1 mẫu nhãn sớm ở xã Đông Kết, còn quá thấp so với tiềm năng và hiệu quả kinh tế của nhãn chín sớm đem lại.

Trong thực tế, để cho nhãn ra hoa sớm, người dân có thể áp dụng biện pháp phun thuốc làm thay đổi quy trình sinh sản, phát triển bình thường của cây nhãn. Tuy nhiên nếu không có chế độ chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng nuôi cây sẽ gặp phải tình trạng “năm ăn quả năm trả cành”. Do vậy, theo ông Nghĩa – người đã có nhiều năm kinh nghiệm, thì tốt nhất và an toàn nhất là để cây phát triển tự nhiên. Riêng đối với cây nhãn sớm đã có giống nhãn tự nhiên, không cần dùng biện pháp tưới nước hóa học, cây vẫn ra hoa đậu quả sớm và chín sớm.

Hiện tại trên địa bàn Khoái Châu, tổng diện tích trồng nhãn là 475ha, trong đó nhãn giống chiếm khoảng 20ha, giống nhãn được trồng chủ yếu là giống PHM99-1.1 với sản lượng hằng năm là trên 10.000 tấn. So với tổng diện tích thì cây nhãn chín sớm còn quá khiêm tốn. Song, nếu chú trọng đến việc mở rộng diện tích nhãn sớm và nhãn chín muộn nói chung thì sẽ điều chỉnh thời gian thu hoạch tăng lên, né chính vụ, điều chỉnh nguồn cung ổn định trong thời gian dài. Như vậy, giá trị của nhãn sẽ tăng lên rất nhiều.