Ngày 3/1, tại TP. Hồ Chí Minh, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức hội nghị triển khai công tác tòa án năm 2012. Đồng chí Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước, Trưởng ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị.
![]() |
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang với các đại biểu dự hội nghị. |
Theo đồng chí Đặng Quang Phương, hiện nay, việc đổi mới thủ tục xét hỏi và tranh luận tại phiên tòa được triển khai thực hiện sâu rộng trong tất cả các phiên tòa xét xử theo đúng tinh thần cải cách tư pháp và trên cơ sở của các quy định của pháp luật tố tụng, do đó chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục được nâng lên. Đặc biệt trong xét xử các vụ án hình sự, năm 2011, về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội; việc giải quyết các vụ việc dân sự và vụ án hành chính đã bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên đương sự.
Trong năm qua, Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án nhân dân cấp tỉnh đã giải quyết được 5.145/9.564 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, tăng hơn 1 nghìn vụ so với năm 2010. Số vụ còn lại đều còn trong thời gian kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm và đang được tiếp tục xem xét, giải quyết. Bên cạnh đó, công tác giám đốc kiểm tra của Tòa án cấp trên đối với Tòa án cấp dưới cũng được duy trì thường xuyên và nghiêm túc.
Công tác xây dựng pháp luật và hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật được quan tâm thực hiện tốt. Bên cạnh đó, ngành Tòa án nhân dân đã triển khai thực hiện nghiêm túc các luật, pháp lệnh có liên quan tới tổ chức và hoạt động của các Tòa án, như: Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, Luật Lý lịch tư pháp, Luật Thi hành án hình sự… Hiện nay, Tòa án nhân dân tối cao đang triển khai xây dựng dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi); Pháp lệnh chi phí giám định, định giá, chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng; đồng thời chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng 5 thông tư liên tịch.
Cũng trong năm qua, các tòa án cấp sơ thẩm đã ra quyết định thi hành án hình sự đối với 96.609 người bị kết án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật; ra quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù cho 46.571 phạm nhân do cải tạo tốt; xét miễn, giảm các khoản thu nộp ngân sách Nhà nước đối với 8.290 trường hợp với tổng số tiền miễn, giảm là trên 16 tỷ đồng.
Để tăng cường công tác xét xử cho những đơn vị có số lượng án lớn phải giải quyết, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã quyết định biệt phái nhiều lượt Thẩm phán, Thẩm tra viên Tòa án nhân dân tối cao để hỗ trợ công tác giữa các tòa án chuyên trách của Tòa án nhân dân tối cao; điều chuyển Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về bổ nhiệm làm Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Trong năm qua, Chủ tịch nước đã bổ nhiệm 2 Phó Chánh án và 8 Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã bổ nhiệm mới 65 Chánh án, Phó Chánh án và 214 Thẩm phán trung cấp và sơ cấp.
Trong năm qua, công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cũng được ngành tòa án quan tâm nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Cùng với việc thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án và công tác xây dựng ngành, trong năm qua, ngành Tòa án nhân dân đã triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều mặt công tác khác như: triển khai các nhiệm vụ liên quan tới cải cách tư pháp, tăng cường và mở rộng công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế, tích cực thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”…
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các Tòa án trong năm qua cũng còn một số hạn chế như: tỷ lệ các bản án, quyết định của Tòa án bị hủy, sửa do lỗi của Thẩm phán chưa giảm mạnh; một số chưa khắc phục triệt để việc để các vụ án dân sự quá thời hạn xét xử theo quy định của pháp luật; công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm mặc dù có chuyển biến tích cực song số lượng đơn chưa được giải quyết còn khá lớn; việc triển khai xây dựng một số đề án phục vụ nhiệm vụ cải cách tư pháp tiến hành còn chậm; việc quản lý cán bộ của một số tòa án địa phương chưa chặt chẽ nên còn xảy ra các trường hợp cán bộ, công chức tòa án vi phạm phẩm chất đạo đức, kỷ luật công vụ...
Trong năm 2012, ngành tòa án nhân dân đã đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm trong đó tập trung: Tiếp tục tổ chức thực hiện tốt các nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp, gắn việc thực hiện các nhiệm vụ công tác của ngành với việc thực hiện các yêu cầu của cải cách tư pháp; triển khai đồng bộ các giải pháp đổi mới thủ tục tranh tụng tại phiên tòa, tập trung làm tốt công tác hòa giải trong giải quyết các vụ việc dân sự và tăng cường đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính, nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành; đổi mới thủ tục hành chính tư pháp tại tòa án để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xét xử, giải quyết dứt điểm các vụ án lớn, trọng điểm...; làm tốt công tác tổng kết việc thực hiện các quy định của Hiến pháp năm 1992.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang biểu dương, ghi nhận những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của ngành tòa án trong năm 2011. “Những kết quả ngành tòa án nhân dân đạt được trong thời gian qua đã góp phần quan trọng vào giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, kỷ luật kỷ cương của đất nước, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân, tạo đà cho sự phát triển của ngành trong thời gian tới”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Chủ tịch nước cũng lưu ý ngành cần nhìn lại những khuyết điểm, thiếu sót còn gặp phải trong thời gian qua và tại Hội nghị này thảo luận nghiêm túc để rút kinh nghiệm và có biện pháp khắc phục trong thời gian tới.
Tán thành một số nhiệm vụ trọng tâm theo kế hoạch của ngành tòa án trong năm 2012, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh một số nội dung mà ngành tòa án nhân dân cần tập trung thực hiện trong năm tới.
![]() |
Chủ tịch nước trao Huân chương cho đại diện gia đình 2 đồng chí nguyên là lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao |
Thứ hai, là cần làm tốt công tác xây dựng ngành tòa án, các đề án quy hoạch phát triển nguồn nhân lực, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho ngành tòa án, cải tiến tiền lương và chính sách đãi ngộ cho cán bộ ngành tòa án. Cần phải tập trung xây dựng đội ngũ thẩm phán, cán bộ, công chức ngành tòa án đủ về số lượng, nâng cao chất lượng, trong sạch, vững mạnh, có bản lĩnh chính trị, có phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, dũng cảm, dám đấu tranh vì công lý và bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa. Ngành cần có kế hoạch chủ động tạo nguồn cán bộ, thực hiện tốt công tác đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, ngoại ngữ, tin học và kiến thức kinh tế xã hội bổ trợ khác. Đặc biệt ngành cần có kế hoạch đào tạo một số cán bộ tòa án trở thành những chuyên gia pháp luật có đủ năng lực tham gia vào các tổ chức, định chế tài phán quốc tế và khu vực nhằm bảo vệ thật tốt chủ quyền và lợi ích quốc gia trong quá trình hội nhập quốc tế của đất nước.
Chủ tịch nước cũng đề nghị ngành tòa án tổ chức thực hiện tốt Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" và Phong trào thi đua “phụng công, thủ pháp, chí công vô tư” để các thẩm phán thực sự là những người cầm cân nẩy mực, nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mỗi khi xét xử. Phát động cuộc vận động đấu tranh chống mọi tiêu cực, quan liêu; xử lý nghiêm minh mọi hành vi tham nhũng, vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức.
Thứ ba, toàn ngành cần tập trung nghiên cứu đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992 có liên quan tới vị trí, chức năng, nhiệm vụ của tòa án nhân dân trong hệ thống tổ chức bộ máy Nhà nước theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2 của Ban Chấp hành TW Đảng khóa XI.
Thứ tư, cần quan tâm đặc biệt công tác xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh. Ngành tòa án cần quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc và có kết quả nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI) về một số nhiệm vụ cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay.
![]() |
Lễ ký kết giữa Văn phòng Chủ tịch nước và Tòa án nhân dân tối cao |
Nhân hội nghị, Toà án nhân dân tối cao đã tổ chức đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh được Đảng, Nhà nước truy tặng đồng chí Lê Giản, nguyên Phó Chánh án Toà án nhân dân tối cao và Huân chương Độc lập hạng Nhất truy tặng đồng chí Lê Thị Phương Hằng, nguyên Phó Chánh án Toà án nhân dân tối cao. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã trao tặng các phần thưởng cao quý cho đại diện hai gia đình.
Dịp này, Tòa án nhân dân tối cao và Văn phòng Chủ tịch nước cũng đã ký kết Quy chế phối hợp công tác giữa hai cơ quan.
Hội nghị diễn ra trong 2 ngày, 3 và 4/1/2012)./.